"黄背好八股" 诗句出自清代诗人黄遵宪《罢美国留学生感赋》
汉家通西域,正值全盛诗。
南至大琉球,东至高名骊。
北有同盟国,帝号俄罗斯。
各遣子弟来,来拜国子师。
皇帝临辟雍,皇皇汉官仪。
《石经》出玉箧,宝盖张丹墀。
诸王立横卷,百蛮环泮池。
于戏盛德事,慨想轩与羲。
自从木兰狩,国弱势不支。
环球六七雄,鹰立侧眼窥。
应制台阁体,和声帖括诗。
二三老臣谋,知难济倾危。
欲为树人计,所当师四夷。
奏遣留学生,有诏命所司。
第一选隽秀,其次择门楣。
高门掇科第,若搞颔下髭。
黄背好八股,肯令手停披。
茫茫西半球,远隔天之涯。
千金不垂堂,谁敢狎蛟螭?
惟有小家子,重利轻别离。
纥干山头雀,短喙日啼饥。
但图飞去乐,不复问所之。
蓝楼田舍奴,蓬头乳臭儿。
优给堂餐钱,荣颁行装衣。
舟中东西人,相顾惊复疑。
此乃窭人子,胡为来施施?
使者挈乘槎,四牡光騑騑。
郑重诏监督,一一听指麾。
广厦百数间,高悬黄龙旗。
入室阒无人,但见空皋比。
便便腹高卧,委蛇复委蛇。
借问诸学生,了不知东西。
各随女师去,雏鸡母相依。
鸟语日啾啁,庶几无参差。
就中高才生,每有出类奇。
其馀中不中,太半悲染丝。
千花红毾㲪,四窗碧琉璃。
金络水晶柱,银盘夜光杯。
乡愚少所见,见异辄意移。
家书说贫穷,问子今何居。
我今膳双鸡,谁记炊扊扅。
汝言盎无粮,何不食肉糜?
客问故乡事,欲答颜忸怩。
嬉戏替戾冈,游宴贺跋支。
互谈伊优亚,独歌妃呼豨。
吴言与越语,病忘反不知。
亦有习祆教,相率拜天祠。
口嚼天父饼,手翻《景教碑》。
楼台法界住,香华美人贻。
此间国极乐,乐不故蜀思。
新来吴监督,其僚喜官威。
谓此泛驾马,衔勒万能骑。
徵集诸生来,不拜即鞭笞。
弱者呼謈痛,强者反唇稽。
汝辈狼野心,不如鼠有皮。
谁甘畜生骂,公然老拳挥。
监督愤上书,溢以加罪辞。
诸生尽佻达,所业徒荒嬉。
学成供蛮奴,否则仍汉痴。
国家糜金钱,养此将何为?
朝廷命使者,去留审所宜。
使者护诸生,本意相维持。
监督意亦悔,驷马舌难追。
使者甫下车,含怒故诋諆。
我不知许事,我且食蛤蜊。
监督拂衣起,喘如竹筒吹。
一语不能合,遂令天地暌。
郎当一百人,一一悉遣归。
竟如瓜蔓抄,牵累何累累。
当其未遣时,西人书交驰。
总统格兰脱,校长某何谁。
愿言华学生,留为国光辉。
此来学日浅,难言成与亏。
颇有聪颖士,利锥非钝槌。
忽然筵席撤,何异鞶带褫。
本图爱相助,今胡弃如遗?
相公答书言,不过别瑕疵。
一旦尽遣撤,哗然称我欺。
怒下逐客令,旋禁华工来。
溯自西学行,极盛推康熙。
算兼几何学,方集海外医。
天士充日官,南斋长追随。
广译奇器图,诸器何伙颐。
惜哉国学舍,未及设狄鞮。
矧今学兴废,尤关国盛衰。
十年教训力,百年富强基。
奈何听儿戏,所遣皆卑微。
部娄难为高,混沌强书眉。
坐令远大图,坏以意气私。
牵牛罚太重,亡羊补恐迟。
蹉跎一失足,再遣终无期。
目送海舟返,万感心伤悲!
《罢美国留学生感赋》 拼音标注
bà měi guó líu xué shēng gǎn fù
hàn jiā tōng xī yù,
zhèng zhí quán shèng shī。
nán zhì dà líu qíu,
dōng zhì gāo míng lí。
běi yǒu tóng méng guó,
dì hào é luō sī。
gè qiǎn zǐ dì lái,
lái bài guó zǐ shī。
huáng dì lín pì yōng,
huáng huáng hàn guān yí。
《 shí jīng 》 chū yù qiè,
bǎo gài zhāng dān chí。
zhū wáng lì héng juàn,
bǎi mán huán pàn chí。
yú xì shèng dé shì,
kǎi xiǎng xuān yǔ xī。
zì cóng mù lán shòu,
guó ruò shì bù zhī。
huán qíu lìu qī xióng,
yīng lì cè yǎn kūi。
yìng zhì tái gé tǐ,
hé shēng tiē kuò shī。
èr sān lǎo chén móu,
zhī nán jì qīng wēi。
yù wèi shù rén jì,
suǒ dāng shī sì yí。
zòu qiǎn líu xué shēng,
yǒu zhào mìng suǒ sī。
dì yī xuǎn jùn xìu,
qí cì zé mén méi。
gāo mén duó kē dì,
ruò gǎo hàn xià zī。
huáng bèi hǎo bā gǔ,
kěn lìng shǒu tíng pī。
máng máng xī bàn qíu,
yuǎn gé tiān zhī yá。
qiān jīn bù chúi táng,
shúi gǎn xiá jiāo chī ?
wéi yǒu xiǎo jiā zǐ,
zhòng lì qīng bié lí。
hé gān shān tóu què,
duǎn hùi rì tí jī。
dàn tú fēi qù lè,
bù fù wèn suǒ zhī。
lán lóu tián shè nú,
péng tóu rǔ chòu ér。
yōu gěi táng cān qián,
róng bān xíng zhuāng yī。
zhōu zhōng dōng xī rén,
xiāng gù liáng fù yí。
cǐ nǎi jù rén zǐ,
hú wèi lái shī shī ?
shǐ zhě qiè chéng chá,
sì mǔ guāng fēi fēi。
zhèng zhòng zhào jiān dū,
yī yī tīng zhǐ hūi。
guǎng shà bǎi shù jiān,
gāo xuán huáng lóng qí。
rù shì qù wú rén,
dàn jiàn kōng gāo bǐ。
biàn biàn fù gāo wò,
wěi shé fù wěi shé。
jiè wèn zhū xué shēng,
le bù zhī dōng xī。
gè súi nv̌ shī qù,
chú jī mǔ xiāng yī。
niǎo yǔ rì jīu zhōu,
shù jī wú cān chà。
jìu zhōng gāo cái shēng,
měi yǒu chū lèi qí。
qí yú zhōng bù zhōng,
tài bàn bēi rǎn sī。
qiān huā hóng tà 㲪,
sì chuāng bì líu lí。
jīn luò shǔi jīng zhù,
yín pán yè guāng bēi。
xiāng yú shǎo suǒ jiàn,
jiàn yì zhé yì yí。
jiā shū shuō pín qióng,
wèn zǐ jīn hé jū。
wǒ jīn shàn shuāng jī,
shúi jì chūi yǎn yí。
rǔ yán àng wú liáng,
hé bù shí ròu mí ?
kè wèn gù xiāng shì,
yù dá yán nǐu ní。
xī xì tì lì gāng,
yóu yàn hè bá zhī。
hù tán yī yōu yà,
dú gē fēi hū xī。
wú yán yǔ yuè yǔ,
bìng wàng fǎn bù zhī。
yì yǒu xí xiān jiào,
xiāng lv̀ bài tiān cí。
kǒu jiáo tiān fù bǐng,
shǒu fān 《 jǐng jiào bēi 》。
lóu tái fǎ jiè zhù,
xiāng huá měi rén yí。
cǐ jiān guó jí lè,
lè bù gù shǔ sī。
xīn lái wú jiān dū,
qí liáo xǐ guān wēi。
wèi cǐ fàn jià mǎ,
xián lè wàn néng qí。
zhēng jí zhū shēng lái,
bù bài jí biān chī。
ruò zhě hū bó tòng,
qiáng zhě fǎn chún jī。
rǔ bèi láng yě xīn,
bù rú shǔ yǒu pí。
shúi gān chù shēng mà,
gōng rán lǎo quán hūi。
jiān dū fèn shàng shū,
yì yǐ jiā zùi cí。
zhū shēng jǐn tiāo dá,
suǒ yè tú huāng xī。
xué chéng gōng mán nú,
fǒu zé réng hàn chī。
guó jiā mí jīn qián,
yǎng cǐ jiāng hé wèi ?
zhāo tíng mìng shǐ zhě,
qù líu shěn suǒ yí。
shǐ zhě hù zhū shēng,
běn yì xiāng wéi chí。
jiān dū yì yì hǔi,
sì mǎ shé nán zhūi。
shǐ zhě fǔ xià chē,
hán nù gù dǐ qī。
wǒ bù zhī xǔ shì,
wǒ qiě shí há lí。
jiān dū fú yī qǐ,
chuǎn rú zhú tǒng chūi。
yī yǔ bù néng hé,
sùi lìng tiān dì kúi。
láng dāng yī bǎi rén,
yī yī xī qiǎn gūi。
jìng rú guā màn chāo,
qiān lèi hé lèi lèi。
dāng qí wèi qiǎn shí,
xī rén shū jiāo chí。
zǒng tǒng gé lán tuō,
xiào cháng mǒu hé shúi。
yuàn yán huá xué shēng,
líu wèi guó guāng hūi。
cǐ lái xué rì qiǎn,
nán yán chéng yǔ yú。
pǒ yǒu cōng yǐng shì,
lì zhūi fēi dùn chúi。
hū rán yán xí chè,
hé yì pán dài chǐ。
běn tú ài xiāng zhù,
jīn hú qì rú yí ?
xiāng gōng dá shū yán,
bù guò bié xiá cī。
yī dàn jǐn qiǎn chè,
huā rán chēng wǒ qī。
nù xià zhú kè lìng,
xuán jìn huá gōng lái。
sù zì xī xué xíng,
jí shèng tūi kāng xī。
suàn jiān jī hé xué,
fāng jí hǎi wài yì。
tiān shì chōng rì guān,
nán zhāi cháng zhūi súi。
guǎng yì qí qì tú,
zhū qì hé huǒ yí。
xī zāi guó xué shè,
wèi jí shè dí dī。
shěn jīn xué xīng fèi,
yóu guān guó shèng shuāi。
shí nián jiào xùn lì,
bǎi nián fù qiáng jī。
nài hé tīng ér xì,
suǒ qiǎn jiē bēi wēi。
bù lóu nán wèi gāo,
hùn dùn qiáng shū méi。
zuò lìng yuǎn dà tú,
huài yǐ yì qì sī。
qiān níu fá tài zhòng,
wáng yáng bǔ kǒng chí。
cuō tuó yī shī zú,
zài qiǎn zhōng wú qī。
mù sòng hǎi zhōu fǎn,
wàn gǎn xīn shāng bēi !
《罢美国留学生感赋》 作者简介
黄遵宪(1848年4月27日~1905年3月28日)晚清诗人,外交家、政治家、教育家。字公度,别号人境庐主人,汉族客家人,广东省梅州人,光绪二年举人,历充师日参赞、旧金山总领事、驻英参赞、新加坡总领事,戊戌变法期间署湖南按察使,助巡抚陈宝箴推行新政。工诗,喜以新事物熔铸入诗,有“诗界革新导师”之称。黄遵宪有《人镜庐诗草》、《日本国志》、《日本杂事诗》。被誉为“近代中国走向世界第一人”。